نگاهی به سئو: DNS چیست؟

سلام به شما همراهان روکسو، در این جلسه از سری «نگاهی به سئو» قصد داریم در رابطه با مفهوم DNS صحبت کنیم و سپس رابطه ی آن را با سئو شرح دهیم.

مفهوم DNS و اتصال به اینترنت

DNS مخفف Domain Name Systems است. طبق مصوبه ی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، دفتر نخست تا چهارم، ۱۳۷۶ تا ۸۵ سرواژه ی ساناد (مخفف سامانه ی نام دامنه) به عنوان معادل آن در زبان فارسی انتخاب شده است. DNS ها همان دفترچه تلفن های دنیای وب هستند!

قبل از هر چیز باید بدانید که رفتار انسان ها و رفتار مرورگرها با دنیای وب کاملا متفاوت است؛ انسان ها از طریق نام دامنه (domain name)، مانند roxo.ir، با دنیای آنلاین ارتباط برقرار می کنند و به وب سایت ها سر می زنند اما مرورگرها از طریق آدرس آی پی (Internet Protocol address) با دنیای وب تعامل دارند. در واقع هر وب سایتی دارای سروری است که روی آن میزبانی می شود و هر سرور، مانند هر کامپیوتر دیگری، دارای آدرس IP خاصی است. اگر می خواهید به آدرس IP گوگل پی ببرید می توانید Command Prompt را در ویندوز باز کنید و دستور زیر را در آن تایپ کنید:

ping google.com

اصل این دستور برای به دست آوردن ping است اما ما می توانیم از آن برای به دست آوردن آدرس IP وب سایت های مختلف استفاده کنیم و به همین خاطر به مقدار ping برگشتی توجهی نمی کنیم. در تصویر بالا می بینید که آدرس IP گوگل برای من به صورت 172.217.22.78 به نمایش در آمده است. اگر این عدد را به جای آدرس Google.com در مرورگر خود وارد کنم چه اتفاقی می افتد؟

حدستان درست است! به جای استفاده از نام دامنه که google.com است ما از آدرس آی پی سرور استفاده می کنیم و به گوگل متصل می شویم. هیچ تفاوتی وجود ندارد.

نکته: از آن جایی که گوگل سرور های بسیاری زیادی دارد که در سرتاسر جهان پراکنده اند، ممکن است بر اساس موقعیت جغرافیایی شما، آدرس IP گوگل برایتان متفاوت باشد. این مسئله یعنی به سرور دیگری از سرورهای گوگل متصل شده اید چرا که به آن نزدیک تر بوده اید.

جایگاه DNS در این معرکه کجاست؟

گفتیم که سرورهای DNS همان دفترچه تلفن های فضای مجازی محسوب می شوند. چرا؟

اگر دقت کنید می بینید که در زندگی روزمره ی خود ما نیز مسئله ای شبیه به مسئله ی DNS ها وجود دارد! ما شماره تلفن افراد مختلف را با نام های خاصی در گوشی همراه خود ذخیره می کنیم. چرا؟ به این دلیل که حفظ کردن شماره تلفن تک تک مخاطبین کاری بسیار دشوار است و اصلا توجیه عقلی ندارد. بنابراین وقتی می خواهیم به کسی زنگ بزنیم (با اینکه شماره ی آن ها را نمی دانیم) وارد مخاطبین گوشی همراه خود شده و اسم فرد را پیدا می کنیم. سپس بعد از فشردن دکمه ی تماس، تلفن ما به جای اسم، شماره ی آن فرد را شماره گیری می کند.

DNS ها نیز آدرس IP سایت ها را در خود ذخیره دارند (مانند لیست مخاطبین) و وقتی شما آدرس google.com را در مرورگر خود وارد می کنید، به مرورگر می گویید به سایت گوگل برو! برای مرورگر حروف google تعریف نشده است و نمی داند گوگل چیست بنابراین ابتدا به یک سرور DNS متصل می شود، سپس آن سرور آدرس IP سایت گوگل را به مرورگر می دهد و در آخر مرورگر می تواند وارد سایت گوگل شود.

بنابراین خلاصه ی بحث ما در مورد DNS از این قرار شد:

• هر دستگاهی که به اینترنت متصل می شود دارای یک IP خاص است.
• دستگاه های دیگر می توانند دستگاه مذکور را به آدرس IP اش پیدا کنند.
• سرورهایی که میزبان وب سایت های اینترنتی هستند، از این قائده مستثنی نیستند.
• بنابراین برای پیدا کردن یک وب سایت باید آدرس IP آن را بلد بود.
• حفظ کردن آدرس IP ده ها، صد ها و هزاران وب سایت برای کاربران غیر ممکن است.
• DNS ها آدرس IP وب سایت ها را حفظ کرده و در هنگام نیاز به ما تحویل می دهند.
• به عبارتی می توان گفت DNS ها مترجمان دنیای وب هستند!

سرورهای DNS خود انواع مختلفی دارند اما ما وارد این بحث نمی شویم چرا که به مبحث سئو کمک زیادی نمی کند.

DNS Lookup و ارتباط آن با سئو

تا این قسمت از بحث متوجه شده ایم که برای اتصال به یک وب سایت، لازم است مرورگر ما حداقل یک بار به سرورهای DNS مراجعه کند تا آدرس IP وب سایت مربوطه را پیدا کند. زمانی که یک وب سایت پیشرفته تر می شود و توسعه دهندگان آن در طول زمان امکانات بیشتری به آن اضافه می کنند، نیاز به DNS Lookup های بیشتری خواهیم داشت. DNS Lookup به معنی «جست و جوی DNS» است؛ به تعداد دفعاتی که مرورگر ما باید به سرور های DNS مراجعه کند تا آدرس های لازم را از آن ها بگیرد DNS Lookup می گوییم.

تعداد DNS Lookup های زیاد می تواند تاثیر بسیار بدی روی سرعت وب سایت شما بگذارد.

در تصویر بالا به وضوح مشاهده می کنید که برای بارگذاری یک وب سایت به 4 درخواست DNS نیاز است:

• درخواست برای DNS مربوط به فونت ها (اگر فونت هایتان را از سرور دیگری مانند google fonts بارگذاری کرده باشید).
• درخواست برای analytics اگر این قابلیت را روی سایتتان فعال کرده باشید (مانند google analytics).
• درخواست برای DNS مربوط به تبلیغات.
• درخواست برای DNS مربوط به شبکه های اجتماعی (بسته به نحوه ی پیاده سازی آن در وب سایت شما).

شما می توانید زمان لازم برای بارگذاری DNS سایت خود را با ابزارهای مختلف آنلاین DNS Speed test و ... اندازه گیری کنید. همچنین می توانید به وب سایت هایی مانند Webpagetest.org و امثال آن بروید و تعداد درخواست های سایت خود را چک کنید. برخی اوقات با قرار دادن فونت ها روی سرورهای خودتان می توانید از DNS Lookup اضافه جلوگیری کنید، البته به شرطی که بررسی DNS سرور فونت بسیار کند باشد وگرنه تفاوتی ایجاد نمی کند. بدین شکل با بالا رفتن سرعت وب سایت شما، سئوی شما نیز بالا می رود چرا که سرعت بارگذاری صفحات برای گوگل بسیار مهم است.

قانون دقیق و مشخصی برای کار با DNS ها وجود ندارد و شما باید با اندازه گیری ها و تست های مختلف به نقطه ی دلخواه خود برسید. شاید DNS Lookup ها برای شما و سایتتان مسئله ای ایجاد نکنند اما بسیاری از وبمستران ایرانی از این قضیه بی خبر هستند و بعضا نمی دانند کندی سرعت سایتشان به خاطر چه چیزی است. بارها مشاهده شده است که وبمستران مبتدی تصور می کنند باید سرور خود را ارتقاء دهند تا سرعت وب سایتشان بهتر شود اما مشکل وب سایتشان از جای دیگری است؛ آن ها به خاطر استفاده از منابع خارجی بسیار زیاد (فونت ها، ویجت ها، کتابخانه ها و ....) تعداد DNS Lookup های خود را به حدی بالا برده اند که برای بررسی DNS ها تنها 1 تا 2 ثانیه زمان لازم است!