عملگر ها (Operators) در PHP + مثال کاربردی

با مطالعه فصول گذشته اطلاعاتی درباره ساختار زبان PHP و نحوه کار کردن با دستور echo جهت نمایش مقادیر در خروجی، در اختیار شما قرار گرفت. سپس به شیوه ی تعریف متغییرها و نام گذاری آنها پرداخته و انواع آن را به شما آموزش دادیم. در این جلسه قصد داریم به مفهومی تحت عنوان عملگر ها بپردازیم. پیش از این با یکی از عملگرهای اصلی زبان PHP به نام = (مساوی)‌ آشنا شده اید.

عملگرها در PHP

عملگرها، دستورهای منطقی، مقایسه ای، رشته ای و ریاضیاتی هستند.

به عنوان مثال دستور 2 + 6 مقدار 8‌ را نمایش میدهد. در واقع عملگر + باعث جمع شدن دو مقدار (عملوند) می شود.

عملگرهای ریاضیاتی

این نوع عملگرها وظیفه انجام عملیات ریاضی را به عهده دارند که همه ی ما با آنها آشنا هستیم. در مجموعه دستورهای زیر انواع آنها را به همراه شرح مثال ارائه کرده ایم:

+ ----> جمع ----> $j+1
- ----> تفریق ----> $j-6
* ----> ضرب ----> $j*11
/ ----> تقسیم ----> $j/4
% ----> باقیمانده تقسیم ----> $j%9
++ ----> افزودن یک واحد ----> ++$j
-- ----> کم کردن یک واحد----> --$j

عملگرهای انتسابی

این عملگرها برای انتساب یا نسبت دادن یک مقدار به یک متغییر مورد استفاده قرار می گیرند. کار کردن با آنها بسیار ساده بوده و به کررات در طی برنامه از آنها بهره می بریم. عملگر انتساب یا مساوی (=) به گونه های مختلفی قابل استفاده است. مثلا دستور زیر:

$count +=1;

دقیقا معادل دستور count = $count + 1‌ است. یعنی شما در واقع به دو شیوه می توانید عملیات های انتسابی را استفاده کنید که در فوق ذکر شد.

در ادامه دستورهایی را خدمت شما ارائه خواهیم داد که شامل تمام عملگرهای انتسابی است:

= ----> مساوی ----> $j = 15 ----> $j = 15
+= ----> اضافه کردن ----> $j += 5 ----> $j = $j + 5
-= ----> کم کردن ----> $j -= 3 ----> $j = $j - 3
*= ----> ضرب کردن ----> $j *= 8 ----> $j = $j * 8
/= ----> تقسیم کردن ----> $j /= 16 ----> $j = $j / 16
%= ----> باقی مانده تقسیم ----> $j = $j % 4

عملگرهای مقایسه ای

این نوع عملگرها معمولا برای مقایسه کردن دو مقدار یا دو رشته و ... استفاده می شوند. کاربرد اصلی آنها داخل دستورهای شرطی (که در جلسات آینده به آنها می پردازیم) به وضوح قابل درک است. برای مثال فرض کنید میخواهید درجه گرمای هوای امروز را با دیروز مقایسه کنید که آیا امروز هوا گرم تر است یا سرد تر. این عملگرها به صورت زیر تعریف می شوند:

عملگر	توضیحات	مثال
==	آیا برابر است با؟	$j == 4
!=	آیا برابر نیست با؟	$j != 21
>	آیا بزرگتر است از؟	$j > 3
<	آیا کوچکتر است از؟	$j < 100
>=	آیا بزرگتر مساوی است از؟	$j >= 15
<=	آیا کوچکتر مساوی است از؟	$ <= 8

عملگرهای منطقی

این عملگرها شاید در نگاه اول کمی ترسناک به نظر برسند ولی اصلا اینطوری نیست. عملگرهای منطقی برای همراه کردن دو شرط یا چند شرط با یکدیگر استفاده می شوند. مثلا فرض کنید میخواهید بگویید اگر امروز هوا بارانی بود و ماشین نداشتم، حتما چتر را با خودم می برم. این کلمه ی «و» به عنوان یک عملگر منطقی این دو شرط را به یکدیگر بسط می دهد. عملگرهای منطقی نیز در اکثر مواقع درون دستورهای شرطی بکار گرفته می شوند:

if( $weather == 'rainy' && $car == 'no car' ) useUmbrella;

در واقع با این عملگر می توانیم ترکیبی از چندین عملگر دیگر را در کنار یکدیگر داشته باشیم. دلیل اینکه به این عملگرها منطقی می گویند وضعیت خروجی ای است که نمایش میدهد. عملگرهای منطقی خروجی ۰ و ۱ دارند یا به عبارت دیگر یا صحیح هستند یا غلط (True or False). جدول زیر این عملگرها را خدمت شما عزیزان نمایش میدهد:

عملگر	توضیحات	مثال
&&	و	$j == 3 && $k == 2
\|\|	یا	$j < 5 \|\| $j > 10
!	مخالف	$j != 5

برای عملگرهای منطقی یک جدول صحیح و غلط یا TRUE و FALSE داریم که مقادیر حاصل از ترکیب این عملگرها را نمایش می دهد.

فرض کنید ورودی شما a و b باشد و مقادیر مقایسه ای یا شرطی آن TRUE یا FALSE شود. در این حالت جدول زیر را خواهیم داشت:

a        b      AND(&&)    OR(||)    XOR(!)
TRUE    TRUE     TRUE       TRUE     FALSE
TRUE    FALSE    FALSE      TRUE     TRUE
FALSE   TRUE     FALSE      TRUE     TRUE
FALSE   FALSE    FALSE      FALSE    FALSE

اتصال رشته ها

یک عملگر دیگر به نام . (دات) وجود دارد که برای اتصال دو کلمه متنی یا دو کاراکتر (حرف) مورد استفاده قرار می گیرد. مثلا می خواهیم متغییری که نام masoud را در خود ذخیره می کند با متغییر salehi جمع کنیم. در این حالت به صورت زیر عمل می کنیم:

$firstName = "masoud";
$lastName = "salehi";

echo "Your Name is: " . $firstName . " " . $lastName

در اصطلاح برنامه نویسی به این کار کانکتینیشن (Concatenation) یا ادغام گفته می شود. و دو رشته را به هم متصل می کند. خروجی مثال فوق به صورت masoud salehi خواهد بود.

جا دارد اینجا یک نکته در ارتباط با انواع رشته ها خدمت شما ارائه کنیم. وقتی که یک رشته یا عبارت درون تک کوتیشن یا ' ' قرار می گیرد تمام محتویات آن درون متغییری که انتساب داده شده است (در قالب یک متن) ذخیره می شود. به مثال زیر توجه کنید:

$info = 'Preface variables with a $ like this: $variable';

در این حالت تمام عبارت فوق به عنوان یک رشته شناخته شده و درون متغییر info‌ ذخیره می گردد. ولی اگر از دو کوتیشن " "‌ استفاده کنید در اینصورت عبارتی که با علامت $ شروع می شود به عنوان یک متغییر شناخته شده و با مقداری که درون متغییر است جایگزین خواهد شد. به مثال زیر توجه بفرمایید:

echo "This week $count people have viewed your profile";

در این حالت متغییر count با مقداری درون خود ذخیره کرده است جایگزین می گردد.

ترتیب استفاده از عملگرها در PHP

تمام عملگرهای زبان برنامه نویسی PHP یک ترتیب خاصی دارند مثلا وقتی شما عبارت زیر را می خواهید محاسبه کنید ابتدا مقادیر داخل پرانتز () و سپس عملگرهای ضرب و در نهایت عملگر جمع محاسبه خواهند شد:

$y = (5*2) + 1

بنابراین در جدول زیر می توانید تمام این حق تقدم و تاخر یا ترتیب عملگرها را ملاحظه کنید:

()
++ --
!
* / %
+ - .
<< >>
< <= > >= <>
== != === !==
&
^
|
&&
||
? :
= += -= *= /= .= %= &= != ^= <<= >>=
and
xor
or

بسیار عالی این بخش هم به پایان رسید و شما توانستید علم برنامه نویسی خود را درباره انواع عملگرها ارتقاء دهید. دوستان بغیر از عملگر دات (.) سایر عملگرها تقریبا در اکثر زبان های برنامه نویسی یکسان هستند. بنابراین با یکبار مطالعه دقیق آنها شما راه خود را برای ورود به سایر زبان ها هموارتر کرده اید.

جهت دریافت آموزش ویدیویی صفر تا صد PHP به همراه ساخت CMS مشابه وردپرس روی اینجا یا تصویر زیر کلیک کنید.