10 اشتباه رایج در طراحی تجربه‌ی کاربری و نحوه‌ی برطرف کردن آن‌ها

طراحی یک UX خوب نتیجه ی استفاده از روش های صحیح و آزمایش شده و در عین حال استفاده از تجربه های گذشته می باشد. از آنجا که تجربه در این زمینه بسیار حائز اهمیت است، معمولا اشتباهات اجتناب ناپذیری در هر پروژه رخ می دهد. هر بار که طرح های خود را مجددا نگاه می کنید، متوجه برخی اشتباهات که تاثیر منفی در تجربه کاربری طرح شما داشته اند، می شوید و می توانید آن ها را در طرح های آتی خود فیلتر کنید. این فرآیند چیزی فراتر از یک استراتژی محسوب می شود و نیاز به توجه مداوم شما خواهد داشت.

البته در این میان برخی اشتباهات هستند که معمولا در میان طراحان تجربه کاربری رایج هستند که باید آن ها را بشناسید تا با اجتناب از آن ها، ضررهای ناشی از اشتباهات طراحی UX را به حداقل برسانید. در ادامه برخی از این اشتباهات رایج را برای شما لیست کرده ایم و برای برطرف کردن هر کدام راه حل های مناسب پیشنهاد داده ایم که بدون شک می تواند برای شما در مسیر ساخت تجربه کاربری بهتر از طرح هایتان مفید واقع شود.

1: پاپ آپ های غیرضروری

در سال 2017 گوگل هشدار داد که وب سایت هایی که دارای پاپ هایی هستند که در آن ها ایمیل کاربران جمع آوری می شود، در رتبه بندی جریمه می شوند. در حال حاضر وب سایت های بسیاری در دنیا از پاپ آپ استفاده می کنند اما مهم این است که این پاپ آپ ها در چه جهتی مورد استفاده هستند؛ بحث پاپ آپ های کاربردی با آن هایی که صرفا حکم بازاریابی غیراصولی دارند کاملا متفاوت است.

وقتی می خواهید یک پاپ آپ ایجاد کنید باید مطمئن شوید فایده ی آن بیشتر از ضررهای احتمالی آن به وب سایت شما می باشد. به عنوان مثال چند نمونه از آسیب هایی که پنجره های پاپ آپ به وب سایت وارد می کنند شامل موارد زیر می شوند:

1. محتوا را مسدود می کنند.
2. فضای زیادی از نمایشگر کاربر را اشغال می کنند.
3. معمولا اعصاب کاربران را تحت تاثیر قرار می دهند و تجربه کاربری را تضعیف می کنند.
4. ممکن است به دلیل برخی مشکلات در طراحی و برنامه نویسی، عملکرد اشتباهی از خود نشان دهند.

راه حل: همانطور که گفتیم تا زمانی که واقعا ضروری نباشد و فواید آن از آسیب های آن به وب سایت شما بیشتر نیست، باید از استفاده از پاپ آپ ها خودداری کنید. اگر هم تصمیم به استفاده از آن ها گرفته اید مطمئن شوید که در مسیر تجربه کاربری مخاطبان نیستند و باز شدن آن ها برای کاربران آزار دهنده نخواهد بود. همچنین اگر از کلید CTA در پاپ آپ استفاده کرده اید، سعی کنید کلا پاپ آپ را حذف کنید و برای محتوای آن یک لندینگ پیج درست کنید.

2: کنتراست رنگی ضعیف

بارها از اهمیت کنتراست یا همان تضاد مناسب بین متن و پس زمینه و همچنین عناصر مختلف وب سایت مانند لینک ها و دکمه ها نوشته ایم. طراحان خلاق معمولا برای به دست آوردن جلوه های چشم نواز، عادت به ترکیب متن با پس زمینه های مختلف می کنند. این موضوع اگرچه ممکن است طرح را زیباتر جلوه دهد، اما باید در نظر داشت که ممکن است خوانایی متن را دچار مشکل کند. یکی از اشتباهات رایج امروزی که طراحان مرتکب می شوند نیز همین موضوع است: استفاده از فونت های نازک با کنتراست رنگی ضعیف نسبت به پس زمینه که نه تنها طرح چشم نوازی ایجاد نکرده اند، بلکه چشم را برای مشاهده تحت فشار قرار می دهند.

راه حل: سعی کنید از فونت های نازک استفاده نکنید و حداقل ضخامت فونت را طوری در نظر بگیرید که در رزولوشن ها و ابعاد مختلف به اندازه کافی خوانا باشد. همچنین مطمئن شوید که رنگ متن با رنگ پس زمینه آن در تضاد کافی قرار دارد. یک نکته بسیار مهم دیگر این است که طرح خود را حتما در موبایل و نمایشگرهای مختلف بررسی کنید. گاهی اوقات در نمایشگرهای کوچک تصویر بریده می شود و متن در قسمتی از تصویر قرار می گیرد که انتظار آن را نداشته اید. باید مطمئن شوید وضعیت متن نسبت به پس زمینه طوریست که در هر نمایشگری سطح مناسبی از خوانایی (Readability) را بهره مند می باشد.

3: پیمایش چرخ و فلکی

شاید عنوان این مورد کمی عجیب به نظر برسد. اما عجله نکنید تا مفهوم را کاملا برای شما آشکار کنیم! برخی از وب سایت ها برای پیمایش یا بهتر بگوییم اسکرول عمودی یا افقی از افکت های عجیب و پیچیده ای بهره می برند. این مورد اگرچه زیبایی خاصی برای وب سایت یا برنامه به ارمغان می آورد اما از آنجا که نیاز به کدنویسی و یا پلاگین های اختصاصی دارد، مشکلاتی را نیز به همراه خواهد داشت، به ویژه زمانی که به شکل صحیح و اصولی پیاده سازی نشود.

اما مشکل این کار دقیقا کجاست؟ همانطور که گفتیم این مورد نیاز به کدنویسی و تغییرات در ساختار سایت دارد. در همین راستا می تواند پیمایش کاربران را کند کند و حتی در نگاه اول چنین به نظر برسد که وب سایت خراب است! همچنین برخی اسکریپت ها برای سئوی بهتر در پایان سایت بارگذاری می شوند و اگر پیمایش و اسکرول سایت خود را وابسته به چنین اسکریپت هایی کرده باشید، تا زمانی که سایت کاملا لود نشده باشد کاربران قادر به پیمایش نخواهند بود که این مورد یک کابوس برای وب سایت شما خواهد بود!

راه حل: به نوعی می توان گفت تنها راه حل در این زمینه استفاده نکردن از چنین پیمایش هایی برای وب سایت است. البته در برخی موارد استثنا، که به ارزش محتوای ارائه شده مطمئن هستید می توانید از این مورد استفاده کنید. البته در این حالت نیز، بیشتر برای برخی صفحات خاص، مانند ویژه نامه های مناسبتی آنلاین پیشنهاد می شود که برای خلق زیبایی بیشتر چنین کاری را انجام دهید. بدون شک استفاده از این مورد برای تمام صفحات و یا حتی صفحه اصلی وب سایت یک اشتباه بسیار بزرگ است.

4: استفاده از فرم های طولانی

اگر به یاد داشته باشید، چندی پیش یک مقاله اختصاصی در مورد بهینه سازی فرم های آنلاین منتشر کردیم که اولین نکته آن کوتاه کردن فرم های مورد استفاده در وب سایت بود. فرم های طولانی فضای زیادی از وب سایت را مشغول می کنند و حتی ممکن است صفحه نمایش کاربر را کاملا اشغال کنند. اگرچه چنین فرم هایی اطلاعات بیشتری از کاربران برای ما جمع آوری می کنند اما باید توجه داشت که کاربران از پر کردن چنین فرم هایی بیزارند. بنابراین تا جایی که ممکن است باید تلاش کنید فرم های کوتاه و ساده تری طراحی کنید تا کاربران نیز بیشتر با آن ها تعامل داشته باشند.

راه حل: پیشنهاد ما این است که در طراحی فرم، همان شعار معروف مینیمایست ها یعنی !Less is More را فراموش نکنید. تا حد امکان فیلدهای اضافی را پاک کنید و سعی کنید فیلدهای مرتبط را با هم ادغام کنید. برای مثال نیازی نیست که حتما برای نام و نام خانوادگی دو فیلد مجزا در نظر بگیرید. همچنین در بسیاری از مواقع که نیازی به تاریخ تولد کاربر نداریم، می توانیم به جای استفاده از 3 فیلد سال، ماه و روز تنها از یک فیلد برای گرفتن سن او استفاده کنیم. علاوه بر این، در فرم های ثبت نام سعی کنید در ابتدا تنها اطلاعات ضروری را از کاربر بگیرید و سپس با ارجاع وی به صفحه ویرایش اطلاعات پروفایل از او بخواهید در اولین فرصت سایر اطلاعات مد نظر شما را تکمیل کند.

5: فدا کردن خوانایی در راه ترند!

باز هم اهمیت یک موضوع تکراری در تجربه کاربری. دسترسی پذیری و خوانایی که پیش تر هم بارها به آن اشاره کرده ایم، موضوعاتی هستند که امروزه تبدیل به کانون توجه طراحان UX شده اند. تا مدت ها پیش تنها تعدادی ترند محدود در طراحی سایت وجود داشت. برای مثال استفاده از منوهای همبرگری یکی از روش های رایج در طراحی منو سایت بود. اما امروزه با پیشرفت ابزار های طراحی، انواع منوهای پیشرفته تر و گاهی عجیب تر را شاهد هستیم! برای مثال همین پیمایش چرخ و فلکی که در همین پست به آن اشاره کردیم.

این مورد یک تجربه کاملا جدید، متفاوت و در عین حال زیبا ارزیابی می شود. اما باید نکاتی را پیرامون آن در نظر داشت. وقتی یک طرح را با منوها و روش های پیمایش خلاقانه طراحی می کنید، باید ارزیابی کنید که حتما همه افراد مخاطب شما می توانند به راحتی به آن دسترسی داشته باشند. همچنین اگر از فونت ها و تایپوگرافی های ترند و خلاقانه استفاده می کنید، مطمئن شوید که خواندن آن ها برای کاربران شما دشوار نیست.

راه حل: همیشه در نظر داشته باشید که تجربه کاربری از ترند بودن مهم تر است. ممکن است برخی طرح های جدید و بروز فاقد معیارهای لازم برای رضایت کاربران از کار با برنامه یا وب سایت باشند. در این حالت باید با انجام آزمایش های مختلف از کارایی طرحی که برای کاربران خود ایجاد کرده اید مطمئن شوید. همیشه به تعامل محصول خود با کاربران نظارت کنید و برای آنچه که کاربران از شما انتظار دارند ارزش قائل باشید.

6: طراحی بدون محتوای ذهنی

تعادل بین طراحی و محتوا تاثیر مهم و ماندگاری در تجربه کاربری افراد از وب سایت و برنامه دارد. با این وجود معمولا طراحی و محتوانویسی به صورت جداگانه انجام می شود. حال اگر بر تاثیرگذاری این دو مورد بر یکدیگر توجه کافی نشود ممکن است تجربه کاربری محصول را دچار مشکل کند. نکته مهم در مورد محتوا این است که چگونه مورد استفاده مخاطب قرار می گیرد، مخاطب چگونه می تواند به آن دسترسی مجدد داشته باشد و در نهایت اینکه چگونه می تواند آنرا به اشتراک بگذارد. اینها همه مواردی هستند که به نوعی در طراحی وب سایت یا برنامه های محتوا محور باید مد نظر گرفته شود.

تیم طراحی و تیم تولید محتوا در هر پروژه باید در ارتباط با یکدیگر و در تعامل با هم کار را پیش ببرند تا کار نهایی با هدف و نیاز کارفرما بیشترین مطابقت را داشته باشد. بدین ترتیب کاربران نیز تجربه کاربری بهتری خواهند داشت و از محتوا نیز راحت تر استفاده می کنند.

راه حل: همانطور که گفتیم اگر چه طراحی و محتوا معمولا توسط دو فرد یا دو تیم مختلف توسعه پیدا می کنند اما این توسعه نباید به شکل مجزا و بدون ارتباط اعضای تیم با یکدیگر باشد. ارتباط مداوم اعضای فعال در دو بخش، اگر چه ممکن است روند طراحی و توسعه را کمی طولانی کند اما باز هم ارزشمند است، چرا که به ایجاد تجربه کاربری بهتری ختم خواهد شد.

7: عدم استفاده از منوهای شناور

در بسیاری از وب سایت ها و برنامه ها منوی اصلی یکی از مهمترین موارد تاثیرگذار در تجربه کاربری محسوب می شود. بدون وجود آن، احتمالا کاربران برای بازگشت به صفحه قبلی و یا پیمایش بین صفحات مختلف دچار سردرگمی شوند. بنابراین تنها جنبه زیبایی را در نظر نگیرید و قبل از آنکه نوار منوهای اصلی را هنگام اسکرول حذف کنید، فکر کنید که چه تاثیراتی بر نحوه استفاده کاربران از وب سایت شما خواهد داشت.

راه حل: سعی کنید طراحی را طوری انجام دهید که منوی اصلی وب سایت هنگام اسکرول کاربران به سمت پایین حذف نشود و به صورت شناور قابل دسترس باشد. البته یک راه بهتر این است که منو هنگام اسکرول به سمت پایین حذف شده و به محض اسکرول کاربر به سمت بالا، منو مجددا ظاهر شود. تنها در مواقعی منوی سایت را از حالت شناور خارج کنید که مجبور باشید. البته در این صورت هم سعی کنید یک جایگزین برای پیمایش کاربران به صفحات مختلف در نظر بگیرید.

8: موقعیت اشتباه برای محتوا

ممکن است فکر کنید که در صورت طراحی به صورت تک ستونی، احتمال اینکه محتوا بیشتر مورد توجه مخاطبان قرار بگیرد، بیشتر خواهد بود. اما در حقیقت ستون های کناری، بنرها، تبلیغات و... در تجربه کاربری حائز اهمیت هستند. این موارد، حرکات چشمی و تعامل کاربران را بیشتر می کنند اما از طرفی ممکن است در کنار یک محتوای سنگین، کاربران را عصبی کنند.

راه حل: از پاراگراف بالا اینگونه می توان فهمید استفاده یا عدم استفاده از ستون های کناری در کنار محتوا سلیقه ای است. به عبارتی ساده تر می تواند مزایا و معایبی را در کنار یکدیگر برای وب سایت به همراه داشته باشد. آنچه که مهم است این است که در اطراف محتوا، فضای سفید به اندازه کافی وجود داشته باشد و در صورت استفاده از ستون های کناری، آن ها را خلوت نگه دارید تا از شلوغی وب سایت و عصبانیت کاربران جلوگیری کنید. فراموش نکنید هر چقدر هم که عناصر متفاوت در صفحه وجود داشته باشد، تمرکز باید روی محتوا و موقعیت آن باشد و کاربران به راحتی هرچه تمام تر به کل محتوای اصلی دسترسی داشته باشند. اینگونه کاربران مدت زمان بیشتری نیز در وب سایت شما باقی خواهند ماند.

9: نادیده گرفتن عادت های کاربران

عناصر طراحی باید به شیوه ای عمل کنند که کاربران انتظار دارند. گاهی اوقات طراحان در جهت خلاقیت بیشتر ممکن است برای بخش هایی از طراحی عملکردی متفاوت از آنچه کاربران انتظار دارند ایجاد کنند. در هر وب سایت، اپلیکیشن و یا محصول دیگری، قسمت هایی وجود دارد که نباید فراتر از عادت های کاربران به کار گرفته شوند. در غیر اینصورت، نه تنها نوآوری در طرح مشاهده نمی شود بلکه کاربران سردرگم و ناراضی تر خواهند شد.

راه حل: هرگاه احساس کردید قسمتی از وب سایت با نرم افزار قرار است مورد خلاقیت و نوآوری شما قرار بگیرد و عملکردی غیر معمول با آنچه که در وب سایت ها و اپلیکیشن های دیگر مشاهده می شود در طراحی شما وجود دارد، آن را از نظر تجربه کاربری مورد بررسی قرار دهید و حتما از خود بپرسید که آیا با این کار دسترسی و استفاده کاربران از اینترفیس محدود و یا دچار اختلال نخواهد شد؟!

10: استفاده از آزمایش کننده های اشتباه

ابزارهایی برای تست و بررسی تجربه کاربری وجود دارند. اما آنچه که در مورد تجربه کاربری وجود دارد آن است که این امر کاملا ذهنی بوده و باید توسط افراد انجام شود. البته استفاده رباتیک و هوش مصنوعی در ابزارهای موجود برای تست تجربه کاربری می تواند در مواردی برخی از مشکلات مهم را تشخیص دهد و  برای برطرف کردن آنها به شما کمک کند. اما همچنان تمرکز خود را بر روی تست و بررسی ذهنی تجربه کاربری قرار دهید.

راه حل: از ابزارهای مختلف برای بررسی تجربه کاربری طرح خود استفاده کنید. اما بررسی های خود را به آنها محدود نکنید و از طرفی همیشه به آنها اعتماد نکنید. همانطور که گفتیم در تست و بررسی تجربه کاربری، باید تمرکز خود را بر یافته های ذهنی توسط گروه های مختلف کاربران قرار دهید.

جمع بندی

همانطور که در ابتدای مقاله گفتیم، تجربه کاربری چیزی است که با تمرین و صرف زمان بیشتر بهبود پیدا می کند. اما می توان با اجتناب از برخی از رایج ترین اشتباهات طراحی UX که در این آموزش به آنها اشاره کردیم، تجربه کاربری را سریع و راحت به یک پله بالاتر ارتقا داد. اگر شما هم در این زمینه تجربه ای دارید حتما آن را در قسمت نظرات با ما  سایر خوانندگان این پست در میان بگذارید.

منبع: سایت Medium