اگر یک طراح گرافیک هستید و یا کار طراحی دیجیتال انجام می دهید، آشنایی با دو مد رنگی پرکاربرد یعنی RGB و CMYK و تفاوت های آنها برای شما از نان شب نیز واجب تر است!
برای انجام یک پروژه طراحی گرافیک، باید چندین مرحله مختلف را بگذرانید تا به نتیجه نهایی برسید. یکی از مهمترین مراحل هر پروژه طراحی، انتخاب مناسب رنگ ها است و لازمه کنترل و بهینه سازی کامل پروژه در این مرحله، آشنایی کامل با مُدهای رنگی است که در نرم افزارهای گرافیک مانند فتوشاپ، ایلوستریتور، ایندیزاین و... وجود دارند. بسته به این که طرح شما قرار است در کجا مورد استفاده قرار بگیرد (چاپ شود و یا در فضای وب منتشر شود)، انتخاب مد رنگی در پروژه طراحی تغییر می کند.
در ادامه با ما همراه باشید تا تفاوت های دو مد رنگی RGB و CMYK را بررسی کرده و پس از بیان تفاوت های آنها برای شما توضیح دهیم که هر یک از آنها در چه زمانی بهترین انتخاب برای پروژه شما محسوب می شود.
به طور خلاصه، باید بگوییم که هر دو مورد از مد های ترکیب رنگ در طراحی گرافیک محسوب می شوند، با این تفاوت که مد RGB بهترین گزینه برای کارها و طرح های دیجیتالی است در حالی که CMYK بهترین مد ترکیب رنگ برای طرح های مورد نظر برای چاپ است. اما برای اینکه به بهترین شکل ممکن فرآیند انتخاب مد ترکیب رنگ در پروژه خود را بهینه سازی کنید، باید با جزئیات و مکانیسم های هر یک از این مدها آشنایی پیدا کنید.
مد رنگی (RGB (Red, Green and Blue که به مد ترکیبی افزایشی نیز شناخته می شود در واقع یک فضای رنگی برای تصاویر دیجیتالی محسوب می شود. بنابراین زمانی که می خواهید طرح خود را بر روی نمایشگرهای دیجیتال به نمایش بگذارید، انتخاب مد رنگی RGB در شروع طراحی اولویت پیدا می کند.
همانطور که می دانید هر پیکسل از نمایشگرهای دیجیتال، از سه زیر پیکسل تشکیل شده است که توانایی تولید نورهای قرمز، آبی و سبز با شدت های مختلف را دارند. چشم انسان قادر به دیدن این زیر پیکسل ها نیست و تنها رنگی که از ترکیب این سه نور تولید می شود را می تواند ببیند.
در واقع در مد ترکیبی RGB ما با دنیایی از رنگ ها سروکار داریم که از ترکیب سه رنگ پایه سبز، آبی و قرمز به وجود می آیند و در نمایشگرهای دیجیتال قابل نمایش هستند. طراحان در این مد ترکیبی قادر هستند مقادیری نظیر اشباع یا saturation، سایه یا shading و مقادیر دیگری همچون vibrancy را کنترل کنند و تسلط بیشتری روی رنگ های مورد استفاده داشته باشند. به عبارت دیگر از آنجا که تصویر نهایی برای نمایش دیجیتالی خواهد بود، طراحان کنترل دقیق تری روی نحوه نمایش رنگ ها و نورها در تنظیمات تصویر خواهند داشت.
همانطور که گفتیم هرگاه هدف از طراحی، نمایش آن روی صفحه نمایش های دیجیتال باشد، انتخاب این مد ترکیبی در اولویت است. مواقعی مانند طراحی رابط کاربری وب سایت و اپلیکیشن، طراحی لوگو های آنلاین و تبلیغات تحت وب، تصاویر پست ها و عکس های پروفایل در شبکه های اجتماعی و محتواهای عینی دیجیتال مانند ویدئوها، اینفوگرافی ها و عکس هایی که با دوربین های مختلف به هدف اشتراک در وب گرفته می شود.
از مهمترین فرمت هایی که برای تصاویر RGB استفاده می شود نیز می توان به موارد زیر اشاره کرد:
JPEG: این فرمت با توجه به تعادل مناسبی که بین حجم تصویر و کیفیت آن برقرار می کند گزینه ای بسیار مناسب برای تصاویر RGB محسوب می شود.
PSD: فرمت استاندارد فتوشاپ که با توجه به لایه باز بودن، امکان ویرایش روی تصاویر و تغییر مد ترکیب رنگ به صورت دقیق را در اختیار گرافیست ها قرار می دهد.
PNG: اگرچه حجم تصاویر این فرمت از JPEG بیشتر است اما با توجه به قابلیت transparency انتخاب مناسب تری در برخی مواقع به ویژه هنگام خروجی گرفتن طرح های لوگو و آیکون محسوب می شود.
GIF: تصاویر متحرک همیشه روی نمایشگر مورد استفاده قرار می گیرند بنابراین استفاده از فضای رنگی RGB برای آنها همیشه اولویت دارد.
برخلاف RBG که برای نمایش دیجیتال کاربرد داشت و برای چاپ استفاده نمی شد مد ترکیب رنگ CMYK تنها برای چاپ مورد استفاده قرار می گیرد. پرینتر بر اساس الگوریتم خود، رنگ های (CMYK (Cyan, Magenta, Yellow, Key/Black را ترکیب می کنند تا رنگ مورد نظر برای چاپ را به صورت نقطه ای ایجاد کنند. به این الگو از ترکیب رنگ، ترکیب رنگ کاهشی یا subtractive نیز گفته می شود. در این مد، هر رنگ از اشباع متناسب سه رنگ پایه ساخته شده و هنگامی که این سه رنگ با هم ترکیب شوند، مشکلی خالص ایجاد می شود. با کمی دقت با شکل بالا، متوجه این موضوع خواهید شد.
گفتیم که برای هر طرحی که قرار است مورد چاپ واقع شود باید از این مد رنگی در شروع طراحی استفاده کنیم. همچنین برای تصاویر RGB نیز، باید مد رنگی را به CMYK تغییر دهیم و پس از ویرایشات رنگی مورد نظر، آنرا به چاپ بفرستیم. از موارد استفاده مد CMYK طرح هایی نظیر کارت ویزیت ها، علائم و برچسب های فروشگاهی، استندها، بیلبوردها و پوسترها، بروشورها، منوی رستوران و در نهایت طرح های مورد نظر برای چاپ روی لباس و... می توان نام برد.
از مهمترین فرمت های مورد استفاده برای پروژه هایی با مد ترکیبی CMYK می توان موارد زیر را نام برد:
PDF: از آنجا که این فرمت با اکثر برنامه ها سازگار است مورد مناسبی برای طرح های CMYK محسوب می شود.
AI: این فرمت که استاندارد برنامه آدوبی ایلوستریتور می باشد، گزینه مناسبی برای ذخیره طرح های چاپی با قابلیت ویرایش محسوب می شود.
EPS: این فرمت شبیه به AI است با این تفاوت که توسط سایر برنامه های بر پایه وکتور نیز کار می کند.
در نهایت باید خاطر نشان کرد که همیشه بهتر است برای انتخاب بهترین فرمت، طرح خود را با مسئول چاپ درمیان بگذارید و درخواست راهنمایی کنید.
در نهایت برای انتخاب، بررسی و تغییر مد رنگی، نحوه کار با سه برنامه معروف شرکت آدوبی یعنی فتوشاپ، ایلوستریتور و ایندیزاین را توضیح می دهیم.
برای انتخاب مد رنگی در شروع طراحی با فتوشاپ، هنگامی که سند جدید یا New Document را باز می کنید، پنجره ای شبیه به پنجره زیر کنترل هایی نظیر رزولوشن و مد رنگی را در اختیار شما قرار می دهید که به سادگی می توانید از میان آنها مد مورد نظر را انتخاب کنید. در ایلوستریتور نیز رابط کاربری دقیقا به همین شکل است.
در ایندیزاین نیز، تفاوت چندانی وجود ندارد. هنگامی که در شروع طراحی گزینه web یا موبایل را انتخاب کنید مد رنگی پیشفرض روی RGB و هنگامی که گزینه Print را انتخاب کنید، مد رنگی پیشفرض روی CMYK قرار خواهد گرفت. همچنین می توانید مد رنگی مورد نظر خود را نیز از پنل Swatch انتخاب کنید. به تصویر بالا دقت کنید.
برای اینکه بررسی کنید که چه مد رنگی در پروژه فعلی شما مورد استفاده است، می توانید از روش ساده زیر استفاده کنید.
در فتوشاپ همانند تصویر بالا وارد منوی Image > Mode شوید.
در ایلوستریتور نیز گرچه رابط کاربری شبیه فتوشاپ است اما این بار باید به منوی File > Document Color Mode بروید و مد رنگی مورد نظر را انتخاب کنید.
در ایندیزاین نیز کار بسیار ساده است. کافیست از منوهای سمت راست وارد پنل color شوید تا مد رنگی مورد استفاده در پروژه فعلی را مشاهده کنید. اگر این پنل را را در دسترس ندارید آنرا از طریق منو بالای برنامه و قسمت Window > Color > Color فعال کنید تا در دسترس شما در رابط کاربری برنامه قرار بگیرد.
برای تغییر مد رنگی مورد استفاده در برنامه های آدوبی می توانید از روش های زیر استفاده کنید.
برای تغییر پروفایل رنگی در فتوشاپ، همانند تصویر بالا منوی Edit > Convert to Profile را انتخاب کنید و از پنجره باز شده از طریق منو کشویی Profile مد ترکیب رنگ مورد نظر خود را انتخاب کنید.
در ایلوستریتور به دلیل پشتیبانی از مدهای رنگی کمتر نسبت به فتوشاپ، کار بسیار ساده تر است و کافیست از منوی Edit > Edit Colors مد رنگی مورد نظر خود را برای تبدیل انتخاب کنید.
در ایندیزاین نیز، برای انجام این کار باید از طریق منوی File > Adobe PDF Presets > [Press Quality] و سپس بخش Destination از پنجره باز شده اقدام به تغییر مد رنگی مورد نظر کنید.
در پایان امیدوارم این آموزش مورد استفاده شما عزیزان قرار گرفته باشد. فراموش نکنید در قسمت نظرات از پایین همین صفحه پاسخگوی شما همراهان عزیز خواهیم بود.
در این قسمت، به پرسشهای تخصصی شما دربارهی محتوای مقاله پاسخ داده نمیشود. سوالات خود را اینجا بپرسید.