بهترین ویرایشگر برنامه نویسی کدام است؟

با سلام و عرض ادب خدمت شما همراهان گرامی روکسو! چه برنامه نویس با تجربه ای باشید و چه تازه شروع به کار کرده باشید، بهتر است از تکنولوژی های روز و بهترین ابزارهای ممکن استفاده کنید تا هم زمان کدنویسی و انجام پروژه ها را کاهش داده و هم کیفیت کار خود را بالا ببرید.

اگر شما چرخی در اینترنت زده باشید با واژه های دهن پر کن مانند IDE یا «محیط یکپارچه توسعه» برخورد داشته اید. سوالی که در ذهن اکثر برنامه نویسان وجود دارد تفاوت میان Text Editor ها (ویرایشگر متنی) و IDE (مخفف Integrated Development Environment و به معنی «محیط یکپارچه توسعه») است.

محیط های توسعه یکپارچه یا ویرایشگر های متنی؟

به زبان ساده می توان تفاوت این دو را مشخص کرد:

IDE ها همان ویرایشگر های متنی هستند که در خود قابلیت های بسیار بیشتری نیز دارند. به طور مثال notepad که در ویندوز شما وجود دارد یک ویرایشگر متنی یا Text Editor است که تنها متون را ویرایش می کند اما کار دیگری از آن بر نمی آید. اگر کمی جلوتر برویم به ویرایشگر های متنی برخورد می کنیم که کمی پیشرفته تر هستند مانند Sublime. این نوع ویرایشگر ها که معمولا با نام code editor شناخته می شوند (اگر چه این اصطلاح کلی است و تمام موارد بحث را شامل می شود)، به شما قابلیت های بیشتر مانند syntax highlighting (رنگ بندی کدها) را می دهند تا بتوانید راحت تر کدنویسی کنید و برخی از اشتباهات ساده ی کد نویسی مانند جا انداختن پرانتز ها یا نقطه ویرگول را تصحیح می کنند و یا حداقل در موردشان به شما هشدار می دهند.

اگر از این نیز جلوتر برویم به دنیای IDE ها میرسیم؛ IDE ها علاوه بر تمام مواردی که قبلا ذکر کردیم دارای ویژگی های پیشرفته تری هستند مانند:

• debugger (خطایاب) های بسیار پیشرفته
• قابلیت بصری سازی کدها هنگام کدنویسی
• شبیه سازها (مانند شبیه سازی سرور روی ویندوز)
• پشتیبانی از فریم ورک ها و کتابخانه های متعدد
• هر آنچه که برای کدنویسی به آن نیاز داشته باشید و ...

سوالی که همیشه از افراد مبتدی شنیده می شود این است که «بهترین IDE کدام است؟» یا «بهترین ویرایشگر متنی کدام است؟» و ... اما حقیقت این است که بهترینی وجود ندارد! بهترین محیط توسعه برای شما همان محیطی است که شما بپسندید چرا که انتخاب بهترین ویرایشگر کد یا IDE و... کاری سلیقه ای می باشد و مطرح کردن بحث «بهترین» بی معنی است.

به طور مثال برای برخی از افراد سرعت کدنویسی بسیار مهم است و اگر برای شما نیز اینچنین است بهتر است سراغ ویرایشگر های متنی بروید چرا که IDE ها به دلیل حجم بسیار بالایشان معمولا کند تر از ویرایشگر های متنی هستند.

در این مقاله چند عدد از پرطرفدار ترین ویرایشگر های موجود را برای شما آورده ایم. بیایید نگاهی به آنها بیندازیم!

Visual Studio Code

نرم افزار Visual Studio Code (یا VS Code) که توسط ماکروسافت ساخته شده است یک Code Editor محسوب می شود و بر اساس نظر سنجی سایت StackOverFlow از حدود 59 هزار برنامه نویس در سال 2018، با اختصاص 38.7 درصد کل آراء به خود به عنوان محبوب ترین محیط کدنویسی معرفی شده است. این ویرایشگر از سال 2015 به بازار عرضه شد و تا به حال مخاطبین بسیار زیادی پیدا کرده است.

همانطور که گفتیم این ویرایشگر با قدرت بسیار فراوان و افزونه های بسیار زیاد هنوز یک IDE محسوب نمی شود (ماکروسافت IDE خود را به صورت یک نرم افزار جداگانه ارائه کرده است که بعدا در مورد آن صحبت می کنیم). همچنین از تکنولوژی های Node.js و Electron برای ساخت آن استفاده شده است که به آن سرعت بسیار بالایی می دهد.

از مزیت های VS Code می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• cross-platform بودن (بر روی لینوکس، ویندوز، MacOS اجرا می شود)
• متن باز بودن (تحت مجوز MIT در این صفحه ی گیت هاب)
• داشتن Git به صورت پیش فرض
• خطایاب (debugging) خوب
• مجموعه ی بزرگی از پلاگین ها و افزونه ها
• پشتیبانی از اکثر زبان های برنامه نویسی مانند PHP، JavaScript، ASP.NET و ...
• بسیار سریع و کم حجم
• قابلیت های اضافی مانند autocomplete (تکمیل خودکار کدها) و غیره

Microsoft Visual Studio

Microsoft Visual Studio یکی از معروف ترین و البته پیشرفته ترین IDE های دنیا است که در نظر سنجی سایت Stacksoverflow در سال 2018 که قبلا ذکر شد با اختصاص حدود 35.7 درصد از آراء رتبه ی دوم را به دست آورد. همانطور که حدس می زنید این IDE رایگان نیست و بنابر نسخه ای که انتخاب کرده باشید و همچنین طرح اشتراکتان، برایتان بین 699 تا 2900 دلار آب می خورد!!

نسخه های پیشرفته ی این IDE قادر هستند با هر زبانی کار کنند و هر نرم افزار و برنامه ای از قبیل برنامه های موبایل (اندرویدی و غیر آن) تا برنامه های دنیای وب را بسازند. به طور مثال می توانید از خدمات Testing آن استفاده کنید و برنامه ی خود را در بیش از 300 دستگاه مختلف!! تست کنید تا ببینید روی آن ها چطور اجرا می شوند. زبان هایی که در این محیط یکپارچه ی عظیم پشتیبانی می شوند از این قرار اند:

• ASP.NET
• C و C# و C++/CLI
• JavaScript
• TypeScript
• Visual Basic .NET
• HTML
• CSS

البته این ها زبان هایی هستند که به صورت پیش فرض در این IDE وجود دارند. زبان هایی مانند Python یا Ruby و یا Node.js نیز با استفاده از پلاگین ها قابل استفاده خواهند بود. از مزیت های عمده ی این IDE می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کتابخانه های عظیمی از افزونه ها و پلاگین ها
• IntelliSense قدرتمند
• محیط کاری ساده در عین قدرت زیاد
• نظارت بر عملکرد به صورت زنده و ارائه ی آمار در این مورد
• انواع ابزار اتوماسیون و خودکارسازی
• پشتیبانی از حالت چند صفحه ای (Split screen) برای افرادی که از دو یا تعداد بیشتری مانیتور استفاده می کنند
• لیست خطایی که به شما اجازه می دهد هنگام کدنویسی عملیات debugging را نیز انجام بدهید
• و صد ها قابلیت دیگر

تنها نکته ی منفی Microsoft Visual Studio حجم بسیار بالای آن است که باعث می شود برای باز شدنش به منابع سیستمی و زمان زیادی نیاز باشد.

Atom

ویرایشگر Atom از پروژه هایی بود که توسط GitHub شروع شد و بعد ها توسط ماکروسافت خریداری شد. این ویرایشگر نیز از محبوب ترین ویرایشگر های دنیای برنامه نویسی است و نه تنها رایگان است بلکه قابلیت شخصی سازی بسیار بالایی نیز دارد. از طرفی به دلیل جامعه ی بزرگی که دارد، دارای افزونه های بسیار زیادی است. از آنجا که VS Code و Atom هر دو تحت مالکیت ماکروسافت قرار دارند ممکن است برایتان سوال پیش بیاید که چرا هر دو را یکی نکرده اند. بنابر گفته ها ماکروسافت به دلیل احترام به کاربران و جامعه ی هر دو نرم افزار از ادغام آن ها خودداری کرده است و به جای آن هر دو را توسعه داده و تحت پوشش خود دارد.

از مزیت های این ویرایشگر می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مرورگر فایل های سیستمی جداگانه
• قابلیت Teletype (کدنویسی چندین توسعه دهنده از مکان های مختلف روی یک پروژه)
• قابلیت search and replace (جایگزینی در تمام سطوح پروژه)
• قسمت ها و پنل های جداگانه و مختلف
• قابلیت Code folding (جمع شدن دسته ای از کدها و باز شدن محیط)
• رابط کاربری بسیار زیبا و چشم نواز
• پشتیبانی از تم های ویرایشگر TextMate
• قابلیت شخصی سازی (مانند تم گذاری) بسیار بالا
• جامعه ی به شدت فعال

این ویرایشگر روی ویندوز، MacOS و لینوکس قابل دسترس است.

نکته: ترتیب معرفی این ویرایشگر ها برای ما مهم نبوده و معنی خاصی ندارد؛ ترتیب معرفی در این مقاله به صورت تصادفی انتخاب شده است.

Sublime Text

ویرایشگر بسیار محبوب Sublime Text که در نظر سنجی سال 2018 سایت stackoverflow رتبه ی چهارم برنامه نویسان وب را به خود اختصاص داده است از ویرایشگر های بسیار زیبا در کدنویسی به شمار می آید که دارای repository برای پکیج های بسیار زیادی است. این پکیج ها و افزونه ها مرتبا بروزرسانی می شوند. از محبوبیت این ویرایشگر برایتان اینگونه بگویم؛ با اینکه این ویرایشگر از زبان های فارسی و عربی و ... پشتیبانی نمی کند اما هنوز هم طبق تجربه ی شخصی بنده، برنامه نویسان ایرانی از آن استفاده می کنند!

همچنین بسیاری از کاربران زمانی که می خواهند از Sublime Text تعریف کنند به ویژگی هایی مانند shortcut های بسیار راحت و فراوان کیبورد در طراحی این نرم افزار اشاره می کنند. با آنکه قیمت 80 دلاری برای آن تعیین شده است اما شما می توانید به مدت بی نهایت روز به صورت رایگان از آن استفاده کنید!

از ویژگی های اصلی این ویرایشگر می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• shortcut ها و جست و جوی بسیار سریع در بین پروژه های شما و repository های خود ویرایشگر
• ویژگی به نام Command Palette که به شما انعطاف پذیری بسیار بالایی در کدنویسی می دهد
• قابلیت Split Editing
• قابلیت شخصی سازی بسیار بالا
• انتخاب های چند قسمتی از کدها
• حالت Distraction free برای کدنویسی (جلوگیری از مزاحمت ها و full screen کردن صفحه)
• دارای API اختصاصی برای پلاگین ها
• و صدها قابلیت دیگر

شما می توانید از این ویرایشگر در محیط های ویندوز، MacOS و لینوکس استفاده کنید.

Notepad++

++Notepad از ساده ترین ویرایشگر هایی است که می توانید در دنیای اینترنت پیدا کنید اما در عین حال رتبه ی سوم نظر سنجی سال 2018 سایت stackoverflow را از آن خود کرده است! با سادگی ظاهری که دارد حتما برایتان مایه ی تعجب است که این ویرایشگر در این حد محبوب باشد. باید بدانید که سادگی آن ظاهری است و در عمل ویرایشگر بسیار قدرتمندی است. همین سادگی و در عین حال قدرت آن یکی از دلایل محبوب بودن آن است؛ اگر با ++Notepad کار کرده باشید عاشق آن می شوید چرا که باز شدنش بیش از 2 ثانیه طول نمی کشد و سرعت خارق العاده ای دارد! از طرفی سادگی آن باعث می شود که با باز شدنش انواع و اقسام پلاگین ها را به زور به سمت شما نفرستد. بسیاری از ویرایشگر های کد، پلاگین های بسیار زیادی دارند که باعث می شود اجرا کند شود و کدنویسی در آن سخت شود. ++Notepad ساده و خالص و هیچ کدام از این پلاگین های اضافی را ندارد.

از دیگر دلایل محبوبیت این ویرایشگر متن باز بودن و GPL-licensed بودن آن است که باعث می شود کدهایش برای همه در دسترس باشد و قابلیت شخصی سازی بالایی پیدا کند. باور اشتباه آنجاست که برخی از برنامه نویسان تصور می کنند ++Notepad برای افراد مبتدی ساخته شده است اما در سراسر دنیا بهترین برنامه نویسان از آن استفاده می کنند و اعتقاد دارند برای ویرایش های کوچک بهترین وسیله است. اگر بخواهید چند خط کد را در یک فایل تغییر دهید، باز کردن کامل یک IDE می تواند خون انسان را به جوش بیاورد! اما ++Notepad کاملا برعکس این فرآیند عمل می کند.

ویژگی های اصلی ++Notepad از این قرار اند:

• قابلیت Syntax Highlighting (رنگی کردن کدها بر اساس نحو زبان برنامه نویسی)
• قابلیت Syntax Folding (جمع شدن قسمتی از کدها برای ایجاد فضای بیشتر)
• قابلیت Search/Replace (جایگزینی سراسری در کدها)
• شخصی سازی بسیار بالا
• قابلیت Auto-completion (تکمیل خودکار کدها بر اساس چیزی که تایپ می کنید)
• داشتن سربرگ برای باز کردن اسناد مختلف
• پشتیبانی از تعداد بسیار زیادی از زبان های برنامه نویسی
• و قابلیت های دیگر

این ویرایشگر مخصوص ویندوز است اما یک نسخه ی fork شده برای لینوکس موجود است. نسخه های fork شده از اول برای سیستم عامل مورد نظر طراحی نشده اند و یک کپی از نسخه ی ویندوزی هستند اما تقریبا بدون نقص کار می کنند.

PhpStorm

ویرایشگر PHPStorm از ویرایشگر هایی است که یک IDE کامل محسوب می شوند. این IDE ساخت شرکت معروف JetBrains است و با هدف اصلی توسعه ی وب (مخصوصا زبان PHP و JavaScript و دیگر زبان های سمت وب) طراحی شده است. اگر شما برنامه نویس PHP هستید به شما پیشنهاد می کنم حتما به صورت آزمایشی این IDE را امتحان کنید. اکثر برنامه نویسان دنیای وب اعتراف دارند که PHPStorm از نظر هوشمندی و خطایابی نظیر ندارد. البته این هوش بسیار بالا در تکمیل خودکار کدها و خطایابی و غیر از آن برای PHPStorm هزینه هایی نیز داشته است؛ این IDE مانند دیگر IDE ها سنگین است بنابراین باز کردن آن کمی طول می کشند و کار با آن سیستم نسبتا خوبی می خواهد. از طرفی همانطور که حدس می زنید این IDE رایگان نیست و برای استفاده از آن باید آن را خریداری کنید (حدود 199€ به صورت سالیانه).

ظاهر و محیط کدنویسی آن بسیار زیباست مخصوصا اگر از تم هایی مانند تم های ارائه شده توسط www.material-theme.com استفاده کنید. نکته ی جالب دیگر این است که PHPStorm حتی از فریم ورک های متعددی پشتیبانی می کند که برخی از آن ها عبارتند از : !Joomla و WordPress و Drupal و Laravel و Magento و ... !

ویژگی های اصلی PHPStorm عبارتند از:

• سرعت بالا در کارهای سنگین
• پشتیبانی از تمام فریم ورک های مطرح دنیا مانند !Joomla و WordPress و Drupal و Laravel و Magento
• تست، خطایابی (debugging) و قابلیت profiling برای برنامه های خارجی
• پشتیبانی از تمام نسخه های جدید PHP
• نیازی به پیکربندی خاصی ندارد و همه چیز از قبل برای شما آماده شده است
• autocomplete و code assistance باورنکردنی! (از نظر بنده هیچ ویرایشگری توان مقابله در این مورد را با PHPStorm ندارد)
• قابلیت کنترل نسخه ی برنامه با استفاده از SVN و GitHub و Mercurial و ...
• دارای ویرایشگر SQL و ابزار مربوط به پایگاه داده

PHPStorm در پلتفرم های ویندوز، MacOS و لینوکس قابل دسترس است.

Brackets

Brackets از دیگر ویرایشگر هایی است که رایگان و متن باز محسوب می شود اما از پروژه های گروهی نیست و شرکت بزرگ Adobe که سازنده ی نرم افزار هایی مانند Photoshop و Illustrator، سازنده ی اصلی آن است بنابراین واضح است که نرم افزار دارای ظاهر بسیار زیبا و تر و تمیز خواهد بود. البته این ظاهر زیبا و آراسته نباید شما را گول بزند؛ Brackets از ویرایشگران قدرتمند دنیای برنامه نویسی است.

طراحی اصلی Brackets بر اساس طراحی مینیمال و ساده و در عین حال قدرتمندی بنا شده است. یکی از ویژگی های بارز این نرم افزار قابلیتی به نام Extract است که به شما اجازه می دهد تمام رنگ ها، اندازه ها و اطلاعات دیگر را مستقیما از یک فایل PSD فتوشاپ دریافت کنید و CSS بسیار تمیزی داشته باشید!

ویژگی های اصلی Brackets عبارتند از:

• Extract
• افزونه های متعدد که به سرعت بروز رسانی می شوند
• refactoring برای زبان جاوا اسکریپت
• داشتن Git به صورت پیش فرض
• اعتبار سنجی W3C به صورت پیش فرض
• ویرایشگر Inline
• قابلیت Live preview (نمایش خروجی کدهای HTML و CSS همزمان با کدنویسی در مرورگر)
• گزارش دهی Preprocessor
• و صد ها قابلیت دیگر

این ویرایشگر نیز در ویندوز، MacOS و لینوکس قابل دسترسی است.

امیدوارم این مقاله برای شما مفید واقع شده باشد و بتوانید از ویرایشگر هایی که به شما معرفی شد بهترین ویرایشگر را برای خودتان انتخاب کنید. معمولا وقتی این صحبت ها می شوند برنامه نویسان از من میپرسند نظر شخصی شما روی کدام ویرایشگر است؟ همانطور که گفتم چیزی که باب میل بنده باشد ممکن است به ذائقه ی شما اصلا خوش نیاید اما اگر جهت کنجکاوی میپرسید بنده به خاطر ظاهر بسیار زیبای PHPStorm (به خاطر تم های www.material-theme.com) و قدرت فوق العاده عجیب این IDE از آن استفاده می کنم. شما سعی کنید چند ویرایشگر مختلف را امتحان کنید و بهترین را برای خودتان انتخاب کنید.